Dzień Praw Człowieka jest globalnym wydarzeniem mającym na celu promowanie i ochronę praw człowieka. Został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1950 roku, aby upamiętnić przyjęcie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka przez ONZ w dniu 10 grudnia 1948 roku. Deklaracja ta jest jednym z najważniejszych dokumentów międzynarodowych, który określa podstawowe prawa i wolności przysługujące każdemu człowiekowi, niezależnie od jego pochodzenia, narodowości, płci, wyznania czy innych cech.
Dokument ten jest kamieniem węgielnym współczesnego systemu międzynarodowej ochrony praw człowieka. Wyznaczone przezeń standardy zostały przyjęte niemal na całym globie oraz powtórzone w najważniejszych międzynarodowych traktatach dotyczących praw człowieka, takich jak Europejska Konwencja Praw Człowieka i Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka.
Dzień ten poświęcony jest orędownikom praw człowieka na całym świecie, którzy dążą do zapewnienia ochrony własnych praw oraz praw innych i wkładają wiele wysiłku w działania zapewniające przestrzeganie ich na co dzień. Wielu z nich jest za to prześladowanych, pozbawionych pracy czy niesłusznie więzionych. Obchody międzynarodowego Dnia są okazją do uczczenia ich odwagi i osiągnięć.
Tegoroczne obchody Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka odbywają się pod hasłem „Godność, wolność i sprawiedliwość dla wszystkich”. Jest ono nierozerwalnie związane z art. 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który stanowi: „Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw”. Autorzy hasła z Organizacji Narodów Zjednoczonych zwracają uwagę, że wartości wyrażone w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w ostatnich latach znajdują się w ciągłym zagrożeniu. Podczas gdy świat mierzy się z nowymi wyzwaniami – pandemią, narastającymi konfliktami, kryzysem klimatycznym – wartości i prawa wskazane w PDPC oferują instrukcje jak działać, by nie pozostawić nikogo wykluczonym.
10 grudnia to również symboliczny koniec akcji „16 dni przeciw przemocy ze względu na płeć”. Ta międzynarodowa kampania kończy się w Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka właśnie po to, by podkreślić, że przemoc wobec kobiet jest równoznaczna z pogwałceniem praw człowieka. W ramach akcji Biuro RPO przygotowało szereg materiałów pod hasłem #PowiedzNiePrzemocy.
Z tej okazji życzymy wszystkim, aby idea równości, tolerancji i sprawiedliwości towarzyszyła nam w codziennym życiu. Niech edukacja będzie drogą do budowania lepszego i bardziej sprawiedliwego społeczeństwa!
Pamiętajmy: każdy z nas ma moc, aby działać na rzecz praw człowieka i czynić świat lepszym miejscem.