Podstawa prawna
(źródło: https://ore.edu.pl/2024/10/poradnictwo-psychologiczno-pedagogiczne-akty-prawne/)
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 737 i 854) (UPO);
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2024 r. poz. 854) (USO);
- Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986) (KN);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno – pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2023 r. poz.2499);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1798);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2572 i z 2024 r. poz. 438);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. z 2023 r. poz. 2468);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. poz. 1635);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1309);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. poz. 529);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1610);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2024 r. poz. 50);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 30 sierpnia 2023 r. w sprawie szczegółowych zadań wiodących ośrodków koordynacyjno – rehabilitacyjno – opiekuńczych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1801) – w przypadku poradni psychologicznopedagogicznych pełniących funkcję wiodących ośrodków koordynacyjno – rehabilitacyjno – opiekuńczych, utworzonych w ramach realizacji programu rządowego “Za życiem” (dalej: WOKRO).
Publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne w woj. dolnośląskim
Wykaz publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych na terenie woj. dolnośląskiego: do pobrania w formacie ’.xlsx’
Niepubliczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne w woj. dolnośląskim
Wykaz publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych na terenie woj. dolnośląskiego:
do pobrania w formacie ’.xlsx’
Wykaz opinii i orzeczeń wydawanych przez poradnie
(źródło: https://ore.edu.pl/2024/10/poradnictwo-psychologiczno-pedagogiczne-akty-prawne/)
| Rodzaj opinii | Poradnia uprawniona do wydania opinii | Podstawa prawna |
|---|---|---|
| Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka | Poradnia publiczna | § 21 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061); |
| Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego | Poradnia publiczna | § 12 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061); |
| Orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego | Poradnia publiczna | § 12 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061); |
| Orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania | Poradnia publiczna | § 12 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061); |
| Orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno -wychowawczych indywidualnych lub zespołowych. | Poradnia publiczna | § 12 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061); |
| Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się | Poradnia publiczna lub niepubliczna założona zgodnie z art. 168 UPO oraz zatrudniająca pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni psychologiczn o-pedagogicznych | Art. 127 ust. 11 UPO |
| Opinia o potrzebie dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia | Poradnia publiczna lub niepubliczna | § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych |
| Opinia o potrzebie objęcia dziecka pomocą psychologicznopedagogiczną w przedszkolu, szkole lub placówce | Poradnia publiczna lub niepubliczna | § 5 ust. 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach |
| Opinia o potrzebie udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki | Poradnia publiczna | Art. 115 ust. 1 UPO |
| Opinia o potrzebie objęcia ucznia zindywidualizowaną ścieżką realizacji obowiązkowego | Poradnia publiczna | § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach |
| Opinia o potrzebie objęcia ucznia nauką w klasie terapeutycznej | Poradnia publiczna lub niepubliczna | § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach |
| Opinia o możliwości wcześniejszego przyjęcia dziecka do szkoły podstawowej | Poradnia publiczna lub niepubliczna założona zgodnie z art. 168 UPO oraz zatrudniająca pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych | Art. 36 ust. 2 pkt 2 UPO |
| Opinia o potrzebie odroczenia rozpoczęcia spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego | Poradnia publiczna lub niepubliczna założona zgodnie z art. 168 UPO oraz zatrudniająca pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych | Art. 36 ust. 6 UPO |
| Opinia dotycząca zwolnienia z nauki drugiego języka obcego nowożytnego albo języka łacińskiego ucznia z uszkodzeniem słuchu, z głęboką dysleksją rozwojową, z afazją, z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera – z której wynika potrzeba zwolnienia z nauki tego języka | Poradnia publiczna lub niepubliczna | § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych |
| Opinia o potrzebie pierwszeństwa w przyjęciu ucznia z problemami zdrowotnymi ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia, do publicznej szkoły ponadpodstawowej | Poradnia publiczna | Art. 150 ust. 2 pkt 4 lit. g UPO |
| Opinia w sprawie możliwości zawarcia umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego przez osobę niemająca 15 lat, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy | Poradnia publiczna lub niepubliczna | Art. 191 § 24 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy |
| Opinia w sprawie możliwości wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia | Poradnia publiczna lub niepubliczna | Art. 3045 § 4 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy |
| Inne opinie w sprawach związanych z kształceniem i wychowaniem dzieci i młodzieży (np. dla sądu, poradni foniatrycznej) | Poradnia publiczna | § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych |
Wzory wniosków, orzeczeń i opinii znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno- pedagogicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2061).
Diagnoza/ocena funkcjonalna
W ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej oferowanej przez szkoły i placówki oświatowe, kluczowym elementem wsparcia jest diagnoza oraz ocena funkcjonalna uczniów. Proces ten pozwala na lepsze zrozumienie indywidualnych potrzeb każdego dziecka oraz na opracowanie skutecznych form pomocy edukacyjnej i terapeutycznej.
Czym jest diagnoza i ocena funkcjonalna?
Diagnoza to wieloaspektowy proces badawczy, mający na celu rozpoznanie potencjału ucznia, jego trudności oraz mocnych stron w różnych obszarach funkcjonowania, takich jak:
- rozwój intelektualny,
- umiejętności społeczne,
- funkcjonowanie emocjonalne,
- zdolności sensoryczne i motoryczne.
Ocena funkcjonalna koncentruje się na praktycznym rozpoznaniu zdolności i ograniczeń ucznia w codziennym funkcjonowaniu w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. Dzięki niej można precyzyjnie określić potrzeby ucznia oraz zaplanować odpowiednie formy wsparcia.
Jak przebiega proces diagnozy i oceny funkcjonalnej?
- Zgłoszenie potrzeby diagnozy – może pochodzić od nauczyciela, pedagoga, rodzica lub samego ucznia.
- Zbieranie informacji – analiza dokumentacji, rozmowy z rodzicami, nauczycielami oraz obserwacja ucznia.
- Przeprowadzenie badań – testy diagnostyczne, kwestionariusze oraz inne metody dostosowane do wieku i potrzeb dziecka.
- Analiza wyników – zespół specjalistów, w tym psychologów i pedagogów, opracowuje raport z diagnozy.
- Sformułowanie rekomendacji – na podstawie wyników diagnozy proponowane są konkretne formy wsparcia i działania.
Dlaczego diagnoza jest ważna?
- Indywidualizacja nauczania: umożliwia dostosowanie metod i treści kształcenia do możliwości ucznia.
- Zapobieganie trudnościom szkolnym: wczesne rozpoznanie problemów pozwala na skuteczniejsze działania wspierające.
- Wsparcie w rozwoju: pomaga uczniowi rozwijać jego potencjał oraz radzić sobie z trudnościami.
Gdzie można uzyskać pomoc?
Diagnoza i ocena funkcjonalna realizowana jest przez:
- szkolnych specjalistów – psychologów, pedagogów i logopedów,
- poradnie psychologiczno-pedagogiczne – publiczne i niepubliczne,
- specjalistyczne ośrodki wsparcia dla dzieci i młodzieży.
Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia, skontaktuj się z nauczycielem, wychowawcą lub poradnią psychologiczno-pedagogiczną. Pamiętaj, że każdy uczeń ma prawo do pomocy dostosowanej do jego potrzeb!
Dobre praktyki
Dobre Praktyki w Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest kluczowym elementem wspierania uczniów, rodziców i nauczycieli w procesie edukacji. W tej sekcji dzielimy się sprawdzonymi rozwiązaniami i inicjatywami, które pomagają budować przyjazne środowisko szkolne oraz wspierają rozwój dzieci i młodzieży.
Przykłady Dobrych Praktyk
- Indywidualne Plany Wsparcia Uczniów
W wielu szkołach wprowadzono systematyczne tworzenie indywidualnych planów wsparcia, które uwzględniają diagnozę potrzeb ucznia, jego mocne strony oraz konkretne działania wspomagające. Plany te są regularnie konsultowane z rodzicami i zespołem specjalistów. - Grupy Wsparcia dla Uczniów i Rodziców
Organizowanie cyklicznych spotkań grup wsparcia, prowadzonych przez psychologów lub pedagogów, pozwala uczniom dzielić się swoimi doświadczeniami i radzić sobie z trudnościami emocjonalnymi. Rodzice zyskują natomiast przestrzeń do wymiany doświadczeń i otrzymania praktycznych wskazówek. - Warsztaty Umiejętności Społecznych
Regularne zajęcia rozwijające kompetencje interpersonalne, takie jak komunikacja, radzenie sobie ze stresem czy współpraca w grupie, znacząco poprawiają funkcjonowanie uczniów w środowisku szkolnym. - Programy Mediacyjne
Wprowadzenie mediacji rówieśniczych w szkołach pomaga skutecznie rozwiązywać konflikty między uczniami. Mediatorzy – odpowiednio przeszkoleni uczniowie – działają jako neutralne strony, wspierając kolegów w znalezieniu satysfakcjonujących rozwiązań. - Dni Zdrowia Psychicznego
Organizowanie dni tematycznych poświęconych zdrowiu psychicznemu to doskonała okazja, aby uwrażliwić społeczność szkolną na znaczenie dobrego samopoczucia psychicznego. W ramach takich dni prowadzone są warsztaty, wykłady oraz konsultacje ze specjalistami. - Partnerstwo z Rodzicami
W szkołach, które z powodzeniem angażują rodziców w proces pomocy psychologiczno-pedagogicznej, organizowane są regularne spotkania, warsztaty edukacyjne oraz konsultacje indywidualne. Współpraca ta zwiększa efektywność działań wspierających uczniów. - Kąciki Relaksu i Emocji
W niektórych szkołach powstały specjalne przestrzenie, w których uczniowie mogą się zrelaksować, wyciszyć lub porozmawiać z pedagogiem. Takie miejsca sprzyjają budowaniu poczucia bezpieczeństwa i redukują napięcie.
Dlaczego warto korzystać z dobrych praktyk?
- Usprawniają one proces organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
- Przyczyniają się do budowania pozytywnej atmosfery w szkole.
- Pomagają zaspokoić indywidualne potrzeby uczniów.
- Wspierają rozwój kompetencji emocjonalnych i społecznych wśród dzieci i młodzieży.
Zachęcamy szkoły i placówki oświatowe do dzielenia się swoimi dobrymi praktykami. Jeśli w Twojej szkole realizowany jest ciekawy projekt lub działanie wspierające uczniów, skontaktuj się z nami i podziel się swoim doświadczeniem! Wspólnie możemy budować lepszą przyszłość dla naszych dzieci i młodzieży.
Przydatne linki
W tej sekcji znajdziesz zestawienie przydatnych linków do stron i platform, które mogą wspierać nauczycieli, uczniów i rodziców w codziennej pracy edukacyjnej, rozwoju osobistym oraz poszukiwaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE)
Platforma edukacyjna oferująca materiały szkoleniowe, programy wsparcia dla nauczycieli oraz poradniki dotyczące pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
🔗 https://www.ore.edu.pl
Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE)
Informacje o egzaminach, harmonogramach oraz przykładowe arkusze egzaminacyjne. Niezbędne źródło dla uczniów i nauczycieli przygotowujących się do sprawdzianów i egzaminów.
🔗 https://www.cke.gov.pl
Portal Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej
Bezpłatne zasoby edukacyjne dla uczniów i nauczycieli, w tym materiały interaktywne, podręczniki oraz ćwiczenia.
🔗 https://www.epodreczniki.pl
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Informacje i wsparcie dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli w obszarze bezpieczeństwa emocjonalnego, przeciwdziałania przemocy oraz cyberprzemocy.
🔗 https://www.fdds.pl
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111
Strona internetowa Telefonu Zaufania dla dzieci i młodzieży, oferująca pomoc oraz materiały edukacyjne na temat zdrowia psychicznego.
🔗 https://116111.pl
Rzecznik Praw Dziecka
Portal informacyjny Rzecznika Praw Dziecka, gdzie znajdują się porady prawne oraz wsparcie dla dzieci i rodziców.
🔗 https://brpd.gov.pl
Jeśli znasz inne wartościowe źródła, które mogą być pomocne w edukacji lub wsparciu psychologicznym, skontaktuj się z nami i zaproponuj dodanie linku. Razem tworzymy bazę, która pomaga każdemu!
