1 sierpnia 1944 roku na mocy rozkazu komendanta głównego Armii Krajowej, gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” o godzinie 17.00, tzw. godzinie „W” wybuchło Powstanie Warszawskie.
Miało ono na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w roli gospodarza. Powstanie planowane na kilka dni upadło 3 października po 63 dniach walki. W jego wyniku zginęło od 16 tys. do 18 tys. Żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.
Po upadku Powstania, część ludności cywilnej trafiła do obozów pracy na terenie Niemiec także do Breslau (Wrocławia), w tym do największego Arbeitslager Burgweide (Sołtysowice).
Najbardziej przejmujące wspomnienia są z obozu pracy dla 600 polskich kobiet i 200 małych dzieci osadzonych w budynku obecnej Szkoły Podstawowej nr 45 przy ul. Krajewskiego we Wrocławiu.
Wielu Powstańców osiedliło się na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej. Ich mogiły na dolnośląskich cmentarzach przypominają o tamtych wydarzeniach.
Uczcijmy chwilą ciszy i zatrzymaniem się o godz. 17.00 pamięć Powstańców i ludności cywilnej Warszawy.
Ewa Skrzywanek
Dolnośląski Kurator Oświaty
Uroczystości we Wrocławiu rozpoczną się 1 sierpnia 2024, godz. 17:00, Promenada Staromiejska, przy pomniku rotmistrza Witolda Pileckiego
Strona Muzeum Powstania Warszawskiego https://www.1944.pl/
https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/41192,Powstanie-Warszawskie-boj-o-wolna-Polske.html
wywiady z wrocławianinem kpt. Stanisławem Wołczawskim,
https://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/stanislaw-wolczaski,1766.html
książka Moniki Kowaleczko-Szumowskiej i film dla dzieci pt. Fajna Ferajna www.fajnaferajna.pl
